Zwarte Magie

[Frank]

Dit is simpelweg een van mijn rants die ik weleens willekeurig naar mijn vrienden stuur. Ik dacht, ach waarom het niet delen.



Wat is dat toch met artiesten en kunstenaars? Via mijn beeldscherm zie ik een kunstwerk dat eens door een Belg op canvas is gezet en daarna door middel van fotokopieermagie en watdanook of watdanookniet zich een weg naar mijn ogen heeft gebaand. Een naakte vrouw die tegen een steun geleund staat met achter haar een bewolkte maar blauwe lucht. Boven haar taille wordt haar huid blauw en lijkt ze een te worden met de achtergrond. "Zwarte Magie" noemde Magritte het. Ik moet zeggen dat ik kan genieten van dit schilderij, zonder het ooit te hebben gezien. Het probleem dat ik echter heb met artiesten en kunstenaars en dat soort lui - ik zal ze voor het gemak 'interpreteurs' noemen - is dat hun interpretatie niet hetzelfde mag zijn als die van mij. Ik kan mij volledig voorstellen dat Magritte zich kut heeft gevoeld toen zijn moeder, verdronken, werd gevonden. En ik kan de symboliek begrijpen van een postmoderne Ophelia die halverwege overgaat in de lucht waarin hij hoopt haar te vinden. Een onmogelijkheid. Zwarte Magie. Ik kan mij proberen in te leven in Picasso's Guernica, en de wanhoop en de slechts halfslachtig verborgen kritiek van Géricaults 'Raft of the Medusa' kan ik mij proberen eigen te maken. Maar ik zal me nooit hun lijden eigen kunnen maken. De enige conclusie die ik kan trekken is dat 'interpretaties' van lijden enkel persoonlijk zijn, en daarom de meest betekenisloze voor de mensheid. Aan de andere kant is er dan de 'interpretatie' van de vreugde. De interpretatie die uitbundig wordt gevierd opdat men zich vol vreugde laat verteren door groepsdynamiek. De mens blijft een kuddedier en al dat soort dingen, en als men zich niet geliefd kan maken op de ene manier, zoekt de 'interpreteur' simpelweg naar een andere. In deze verheffing van kunst van het dieptrieste persoonlijke leven van het zogenaamde "bourgondische genius" die kúnst begrijpt naar het even deprimerende algemeen bekende leven van het evengoed "bourgondische genius" die vréugde begrijpt zit niet veel meer dan een aanpassing op verschillende doelgroepen.

Aan de ene kant hebben we 'monsieur le collecteur' die zijn ongetwijfeld interessante drank drinkt en mensen tot stervens toe kan interesseren voor zijn lijden, omdat hij zo goed kan tekenen, of zo slim omgaat met het kleurengebruik, of zich tegen de "huidige normen" keert. Misschien is hij zelfs wel bekend voor het volgooien van een kamer met zonnebloemzaadjes of andere ongetwijfeld diepzinnige handelingen die me waarschijnlijk een glimlach zullen ontlokken omdat ik de betekenis ervan weet. Een soort van collectief geheim tussen de arrogantsia. Red me.

Aan de andere kant hebben we 'dj awesome' die zijn nieuwe trendsettende mixdrank voor het hongerige oog van de camera naar binnen giet en de massa in zelfverterende jaloezie achter de spiegel achter laat. Zijn rifjes zijn subliem, zijn teksten ófwel non-existent of verhalend van surreële scenario's. De lichtshow, telkens hetzelfde in zijn tour, verhaalt een wereld van kleuren die hij aan de xtc-jeugd probeert mee te delen. Zij proberen het verwachte effect te benaderen door van besmeurde wc's een paradijs te maken en worden door zijn bemoedigende baslijn gedwongen zich aan elkaar op te dringen. De glorie van de kudde. Spaar me.

De waarheid ligt zoals onze calvinistische voorbeelden ons hebben verteld natuurlijk weer in het midden. De heerlijk verstikkende aandacht van familie en parochie. De kotsopwekkende middelmatigheid van het bestaan. Geen boodschap kan normaal zijn. Geen kunst kan niet over de uiterste sehnsucht van het bestaan gaan. Geen gesprek kan gaan over de zweterige dieptepunten van een helder verlichte maar toch stikdonkere nacht. Zwarte Magie.